En dan vloog de smart game over de tafel …

Ondertussen organiseren we al 5 jaar buitenschoolse plusgroepen voor kinderen van de lagere school. Het is telkens opnieuw een unieke ervaring. Geen 2 kinderen zijn gelijk … en ja, zoals je vermoedelijk ook wel weet, is dat bij hoogbegaafde kinderen nog net dat ietsje meer waar, dat ietsje extremer.

Maar elk jaar opnieuw zijn er toch ook een reeks constanten. Zaken die we telkens opnieuw zien terugkomen in meer of mindere mate:

• Alles gaat vlot tot het net iets moeilijker wordt. Dan kan er wel al eens iets door de lucht vliegen, met of zonder het nodige gezucht, of zelfs tranen erbij: ‘stom spel!’
• Elk idee is een goed idee, zolang het maar hun idee is dat gevolgd wordt 😉
• Voor sommige andere kinderen is elk ander idee dan weer beter dan het hunne
• Binnenkomen verloopt niet altijd even vlot, en al zeker in het begin kan het afscheid nemen voor sommigen nogal eens moeilijk zijn, wordt de ruimte argwanend gescand en de klok minutieus in het oog gehouden
• Sommige kinderen bedenken super creatieve, wilde oplossingen, worden daar dan hyperkinetisch enthousiast van, maar krijgen het vervolgens niet overgebracht aan hun team.
• Sommige kennen de volledige theorie, begrijpen alles, hebben een perfect plan maar lopen dan volledig vast in de uitvoering ervan
• Het is zo aanlokkelijk om onmiddellijk aan de slag te gaan met het uitnodigende materiaal, maar al snel komen ze erachter dat het toch wel best nuttig was geweest om eerst een strak plan te bedenken voor het oplossen van het probleem
• Waarom is het toch zo moeilijk om tot rust te komen?
• Meestal is het wel handig dat je de hele opdracht beluistert vooraleer je luidkeels ‘ik weet hoe het moet!!’ roept en enthousiast aan de slag gaat.
• Samen zoeken naar oplossingen voor dingen die moeilijk gegaan zijn, lukt elke sessie beter en beter!
• ‘Samenwerken in het ene groepje is toch veel makkelijker dan samenwerken in het andere!’
• …

De meeste van bovenstaande situaties komen we elke keer tegen. De oplossing is niet altijd hetzelfde. Het is elke keer weer op zoek gaan naar en uitproberen wat het volgende stapje is dat de lat telkens een beetje hoger kan leggen. Wat zit hierachter? Wat heeft dit kind nodig? Dat is dan ook wat de plusgroep zo mooi en uniek maakt. Het is maatwerk in kleine groepjes waarin ze zelfstandig aan de slag gaan.

Wij coachen, begeleiden, ondersteunen, maar de oplossingen moeten de kinderen op het einde van de rit zelf vinden. Bij zichzelf en bij elkaar.  De nabespreking is hierbij nog veel belangrijker dan de oefening zelf. Stilstaan bij wat er goed en fout ging en nadenken hoe ze dat de volgende keer kunnen vermijden. Samen oplossingen bedenken, benoemen wat al goed ging, aanvaarden van en leren van hun en andermans fouten, zien waar hun groeikansen liggen en ervoor gaan!

^{Photo by Rachel on Unsplash}

Onze taak als coach bestaat erin de juiste setting te creëren en de juiste vragen te stellen. Zowel bij de start als gedurende het proces. Het is inpikken op zaken die gebeuren om daar goeie leermomenten van te maken. Eerder dan met een vast scenario van leerstapjes te gaan werken. Dat doorzien de meeste hoogbegaafde kinderen immers direct. En trust me, dan verdwijnen alle creatieve oplossingen heb je gelijk ook afgedaan.

We gebruiken (onder andere) de theorie van Succesvolle Intelligentie – Sternberg. Het gangbare beeld van intelligentie stelt hij in vraag. De problemen die mensen in het dagelijks leven tegenkomen zijn nooit zo goed gestructureerd als de eendimensionale vragen die in gestandaardiseerde tests van intelligentie worden gesteld.

Voor Sternberg is intelligentie “een geestelijke activiteit die gericht is op doelgerichte aanpassing door middel van selectie en vormgeving aan omgevingen in de echte wereld die relevant zijn voor het leven van iemand.”

Hij stelt dat er drie verschillende types intelligentie nodig zijn om elke opdracht tot een goed einde te brengen: analytische, creatieve en praktische intelligentie.

^{https://talentstimuleren.nl/thema/begaafdheid/theorie-modellen/sternberg}

Onder Analytisch verstaan we:

• Vooral de vaardigheden die we met school associëren
  • Inzicht
  • Logisch redeneren
  • Informatie opnemen en weergeven
  • Hoofd- en bijzaken onderscheiden
  • Denkprocessen en oplossingsrichting(en) overzien
  • Objectiviteit
• Deze vaardigheden vallen vooral samen met wat bij de meeste IQ testen gemeten wordt.

Onder creatief verstaan we:

• De mogelijkheid om veel informatie tegelijkertijd met elkaar in verband te brengen.
  • Flexibel denken
  • Inventiviteit
  • Associëren en brainstormen
  • Complexe, meerduidige informatie tegelijkertijd overzien
  • Ongewone, originele vragen stellen
  • Problemen in een ander kader plaatsen
  • Inlevingsvermogen
  • Subjectiviteit
• Het creatieve vermogen speelt een grote rol in wetenschap, kunst, probleemoplossend vermogen en samenwerking met anderen

Onder praktisch verstaan we:

• Het vermogen om ideeën concreet te maken in een maatschappelijk waardevol product:
  • Doelgericht denken en werken
  • Overzien wat bijdraagt aan het doel en wat niet
  • Zelfkennis: eigen sterke en zwakke kanten kennen
  • Overtuigingskracht
  • Teamwork
  • Plannen
  • Materiaalbegrip
• Praktische vaardigheden zorgen ervoor dat (nieuwe) kennis en creatieve ideeën zichtbaar gemaakt worden in een tastbaar resultaat.

Bron : https://sites.google.com/site/gedragleren/meer–en-hoogbegaafdheid/theorieeen-en-modellen/sternberg

Het is de combinatie van deze drie intelligenties die zorgt dat je tot nieuwe realiseerbare oplossingen kan komen. Elk van deze intelligenties moeten getraind worden en niet iedereen staat daar even ver in.

Dat is dan ook één van de doelen van de plusgroep

• Je hebt bv kinderen die de theoretische concepten al heel goed begrijpen en kunnen toelichten, maar nog niet in staat zijn (bv omdat ze motorisch nog zo ver niet zijn) om deze in praktijk om te zetten.
• Je hebt ook de grote dromers waar de creativiteit je alle hoeken van de kamer laten zien, alleen is niet elk idee even praktisch haalbaar. Die ideeën hebben kans op slagen, indien ze gecombineerd worden met een goeie analyse en een praktische evaluatie. Op die manier kunnen ze tot een best wel unieke en nieuwe oplossing leiden.

In onze plusgroep worden de opdrachten zo gekozen dat de kinderen de kans krijgen om in alle 3 de vaardigheden te groeien, uit te zoeken in welke vaardigheid ze het sterkst zijn en op zoek te gaan naar anderen kinderen die hen kunnen aanvullen in vaardigheden waar zij zelf minder sterk in zijn zodat ze de opdracht tot een goed einde kunnen brengen.

je hoogbegaafde kind komt in contact met ontwikkelingsgelijken wat voor veel kinderen een heel belangrijk punt is en waar het belang soms nog wat van onderschat wordt. Contacten met ontwikkelingsgelijken bieden de mogelijkheid om sociale competenties op het eigen niveau te ontwikkelen. Het is ook super leuk als de mensen rondom jou op hetzelfde tempo denken als jij.  Het is heel goed voor het zelfbeeld van het hoogbegaafde kind om te kunnen ervaren “ik ben niet alleen, er zijn er meer zoals ik!”.

De plusgroep geeft een extra kans om uitdagende opdrachten tot een goed einde te brengen. We stellen vast dat uitdagingen zoals ‘een huis maken in papier waar je groepje in kan, met als materiaal enkel kranten, plakband en 3 saté stokjes’ of ‘een boot maken met enkele velletjes foliepapier, die in staat moet zijn om 20 knikkers te dragen zonder te zinken’, best wel wat energie opleveren.

Het ontlast jou als ouder even van de druk om voor je hoogbegaafd kind nieuwe uitdagingen te vinden. Ze durven zich immers nogal eens vervelen. Veel van onze klanten geven aan dat het best vermoeiend kan zijn om tegemoet te komen aan de nooit stoppende reeks vragen en de onuitputtelijke energie van je kind.

een plusklas leert doorzetten, met de beste strategie.  Omdat je hoogbegaafde kind (mogelijks) op school niet genoeg uitgedaagd wordt, krijgt het nooit de kans om te falen. De impact hiervan is veel groter dan sommige mensen wel zouden denken. Immers, ook falen is een leeroefening. Je botst tegen een probleem, je voelt frustratie die je dan moet vertalen naar creatief denken, naar oplossingen. Dit vraagt doorzetting, reflectie én gebruik van de goede strategie. Als het te gemakkelijk is, ontwikkel je dus geen doorzettingsvermogen en leer je niet dat er verschillende strategieën zijn waar je de best werkende uit moet kiezen. Komt er dan een keer een opdracht voorbij die wel wat inzet vraagt, dan neigen veel hoogbegaafde kinderen ernaar om snel af te haken. ‘Saai’ is dan nogal eens het stopwoord.

In onze plusgroep gaan we dus op zoek naar uitdagingen die moeilijk genoeg zijn om deze pijngrens te vinden, te herkennen en om te zetten in doorzetten met een goede strategie. Dit zowel in de groepsopdrachten, als individueel tijdens bvb een smartgame.

_{Photo by Patrick Fore on Unsplash}