Photo by Gabriel Matula on Unsplash
‘k Zal even wachten tot je weer op je stoel zit. Ja, tot hiertoe kwetste ik m’n kinderen regelmatig door de manier waarop ik reageerde. Niet bewust weliswaar. Maar toch … dat is mijn samenvatting na een weekendje opleiding bij Positieve Discipline Nederland. De cursus brengt mooi positieve discipline en hoogbegaafdheid samen.
We hebben daar aan den lijve ondervonden hoe onze zinnen aankomen bij onze kinderen. En dat was voor mij een gigantische EYE-opener. Genoeg materiaal om een blogje te schrijven dacht ik zo. Wat staat er op de BLOG menu vandaag?
Neem Positieve discipline en hoogbegaafdheid. , versterkt met een grote portie kennis aan hoogbegaafdheidsmodellen. En je hebt een heel sterke mix voor een goeie oudercursus.En een goede reden om m’n ervaringen hierrond nu ook al te delen.
Wat is positieve discipline?
Het volledige boek gaat over hoe je je kind goed kan opvoeden. Het bevat een hele reeks tools om van je gezin een goed draaiend team te maken. Een gezin waar iedereen zichzelf kan zijn met respect voor elkaars noden. Een belangrijke zin die heel veel terug komt in het boek is.
Vriendelijk en vastberaden
Vriendelijk wil zeggen dat je respect hebt voor je kind. Je beschouwt het als een gelijkwaardig persoon. “Gelijkwaardig” is niet “hetzelfde“. 5 X 20 cent = €1 dwz deze zijn gelijkwaardig.
Vastberaden wil zeggen dat je doorzet. Neem beslissingen en hou je er dan aan. Alleen zo kan je kind leren dat er grenzen zijn.
De zin waar je aan moet denken als je kind weer eens het bloed vanonder je nagels haalt is de volgende :
Ik ben een kind en ik wil er gewoon bijhoren
En daar gaat het hele boek eigenlijk over. Een kind wil er in essentie ook gewoon bij horen, van betekenis kunnen zijn. Alleen pakt hij of zij dat niet altijd even handig aan. Bv als een kind continu aan je mouw hangt en alles doet om toch maar je aandacht te krijgen. Wat doe jij dan?
De eerste keer vraag je lief om ermee te stoppen. De tweede keer al iets minder rustig. Naarmate je je kookpunt meer bereikt, ga je steeds feller reageren. Tot je op een bepaald moment ontploft. En ergens denk je dan ook nog dat je het goed aangepakt hebt. Als je echter jezelf zou filmen en kijken hoe hard je dan wel gereageerd hebt en met welk woordgebruik … dan moet je toch even slikken.
De oefeningen in de oudercursus zullen je leren hoe je anders kan kijken naar dat gedrag. Je leert in essentie met een nieuwe bril naar hetzelfde verhaal te kijken.Positieve discipline is bij hoogbegaafdheid nog belangrijker omdat zij extreem gevoelig zijn aan deze signalen en er veel te lang over kunnen blijven tobben. Je moet dus door die hoogbegaafdheidsbril kijken.
De nieuwe bril
In z’n meest eenvoudige vorm denk je aan de zin
Ik ben een kind en ik wil er gewoon bijhoren
Dit wil dan dus zeggen dat je op zoek moet naar wat achter dat ‘irritante’ gedrag van je kind zit. In het boek zijn er als leidraad 4 foute doelen gesteld. Dit is hoe het kind zijn wil om erbij te horen tracht te vertalen. Het kind kan de aandacht trekken door overmatige aandacht te vragen, door een machtsstrijd aan te gaan en dus de aandacht te grijpen, door wraak te nemen om zo de aandacht vast te krijgen, of door op te geven, omdat het niet gelooft dat het nog kan lukken.
Gelijk hoe zal de aanpak die jij gehanteerd hebt, je niet direct vooruit helpen.
Als je er in dit scenario vanuit gaat dat het kind de strategie (het foute doel) “overmatige aandacht” nastreeft. Kan je op zoek naar andere methodes waardoor je kind weet dat het belangrijk is. Dat het erbij hoort. Je kan bv even bevestigen dat je straks wat tijd zal vrijmaken om te luisteren of de opdracht geven om de tijd in de gaten te houden en binnen 10 minuutjes een seintje te geven. Je kan non verbaal de aandacht geven door het kind aan te raken. Het belangrijkste dat je in ieder geval moet doen, is je er bewust van zijn dat het kind er ook bij wil horen.
Straffen en belonen
Straffen en belonen heeft enkel effect op korte termijn. Het gedrag verbetert eventjes maar komt daarna toch steeds terug. Positieve discipline gaat dus over een hele reeks methodes die je kan hanteren om straffen en belonen te kunnen vervangen door handelingen die renderen op lange termijn. Het is niet de gemakkelijkste route maar wel deze met het hoogste rendement.
Een aantal gedachten / zinnen uit het boek die zeker de moeite lonen om al eens over na te denken (voordat je naar onze oudercursus komt)
- Super belangrijk : laat steeds voelen dat het kind ertoe doet. Als het kind denkt dat het er niet bij hoort, zal het er alles aan doen om dit op te lossen. Alleen niet altijd op de juiste manier. Het kan overdreven aandacht vragen, of een machtsstrijd starten, of eerder wraak willen nemen of de handdoek in de ring smijten.
- Wees vriendelijk en vastberaden : heb steeds respect voor het kind. En wees vastberaden in wat je zegt – dwz zet door wat je afgesproken had
- Stel je steeds de vraag welke vaardigheden het kind kan leren in een specifieke situatie (… bij straffen leren ze over het algemeen niet veel bij, behalve dan het feit dat ze het de volgende keer beter stiekem doen)
- Richt je op de oplossing. Er komen zoveel mooie nieuwe ideeën als je de fout kan loslaten en een oplossingsgericht gesprek aangaat
- …
En zo kunnen we nog wel even verder gaan want in het 346 bladzijden tellende boek staan er best wel wat eye-openers. De oudercursus gaat nog een aantal stappen verder : de oefeningen die daar worden gegeven, zorgen ervoor dat je een heel andere kijk krijgt op het opvoeden. De oefeningen staan niet in het boek en zijn dus een belangrijke aanvulling . Tijdens zo’n oefening ondervind je aan den lijve wat het effect is als je bepaalde zaken zegt tegen je kind.
Eerlijkheid gebied dat er op de 2daagse cursus een aantal keren traantjes zijn weggepinkt. En het eerste dat Marjolein en ik deden als we thuis kwamen was de kinderen een hele dikke welgemeende knuffel geven. Het was een echte paradigma switch rond opvoeding.
Groot extra voordeel van deze aanpak in groep is ook dat je je problemen/uitdagingen met collega ouders kan delen. Zij kunnen immers nieuwe inzichten aanreiken die je kan gebruiken.
En waar komt dan de mindset samen met Positieve Discipline?
Fixed en Growth Mindset is een concept van prof. Carol Dweck.
Mensen met een Fixed Mindset geloven dat hun talenten vastliggen. Wat je krijgt bij je geboorte. Daar moet je het dan ook mee doen. Je hebt talent of je hebt het niet. Dat zorgt ervoor dat je moeilijke uitdagingen uit de weg gaat. Je wil immers niet door de mand vallen als iemand die het ‘Niet kan’.
Mensen met een Growth Mindset zeggen bij een uitdaging dat ze het ‘NOG niet kunnen’. Ze geloven immers dat talenten kunnen worden ontwikkeld, door goede tools en strategieën te gebruiken en door te zetten. Slim overkomen is geen doel op zich. Ze willen vooral bijleren.
Positieve discipline en mindset staan best wel dicht bij elkaar. In beide boeken wordt immers de nadruk gelegd op het groeipotentieel van het kind. In beide boeken wordt er ook heel hard gehamerd op hoe je iets formuleert naar je kind toe. Door gebruik te maken van de juiste overtuiging en de juiste bemoedigingen zorg je ervoor dat je kind zelfzeker wordt.
- “Super, allemaal 10nen ik ben zeer fier op jou” versus “hier heb je heel hard voor moeten werken. Je mag fier zijn op jezelf”
- “Je bent een echt voetbaltalent” versus “wat kan jij hard schieten zeg, hier heb jij veel voor moeten oefenen”
- “We hadden niets anders van je verwacht dan goeie punten” versus “Al je harde werken wordt beloond met een super goed rapport”
- ….
Het correct toepassen van de technieken van positieve discipline vergroten aanzienlijk de kans dat je kind een Growth Mindset zal ontwikkelen. En ook jijzelf als ouder zal hierdoor sterker in je schoenen staan. Straffen en belonen werkt enkel op korte termijn, zowel voor je kind als jezelf. Positive discipline is echter een investering op lange termijn. Hoe vroeger je begint, hoe groter ook het rendement.
En om af te ronden dan nog een goeie scheut hoogbegaafdheidskenmerken
De specifieke kenmerken van onze hoogbegaafde kinderen :
- Ze hebben een grote honger om dingen te kunnen creëren
- Het rechtvaardigheidsgevoel speelt hun nogal eens parten (En straffen komt meestal niet rechtvaardig over)
- Hun perfectionisme (met groot risico op faalangst) maakt ze nog gevoeliger voor onze feedback
- Hun hooggevoeligheid zorgt ervoor dat de … (waardoor zinnen die we zeggen nog veel harder kunnen binnenkomen)
- …
maken dat deze technieken nog belangrijker zijn om aan jou als ouders van een hoogbegaafd kind aan te leren. Daarom geven we oudercursus waarin we deze verschillenden zaken samenbrengen, zodat we aan een heel sterke en werkbare mix van tools kunnen komen. Zo kunnen we ervoor zorgen dat elk hoogbegaafd kind kan opgevoed worden tot sterke HB volwassene. Positieve discipline en hoogbegaafdheid gaan echt goed samen om dit doel te bereiken.
Cursus Positive Discipline parent educator voor ouders/opvoeders
via deze weg nogmaals dank aan de hele groep voor deze super 2daagse. En zeker nog eens extra aan Neda voor de super begeleiding.
Voor mensen die ook deze opleiding zouden willen volgen verwijs ik graag naar https://positivedisciplinenederland.nl/
Certified Positive Discipline Parent Educator (CPDPE)
Rudo Van Overbeke & Marjolein Baes