Onderpresteren bij hoogbegaafde kinderen verwijst naar een situatie waarin hoogbegaafde kinderen niet op hun volledige potentieel presteren, ondanks de aanwezigheid van uitzonderlijke intellectuele capaciteiten. Het gaat om het leveren van prestaties die aanzienlijk lager liggen dan wat men op basis van de capaciteiten en het potentieel van de kinderen zou verwachten.
Het risico op onderpresteren is groter bij hoogbegaafde kinderen om verschillende redenen:
1. Gebrek aan uitdaging: Hoogbegaafde kinderen hebben behoefte aan complexe en stimulerende taken die aansluiten bij hun intellectuele capaciteiten. Wanneer ze niet voldoende worden uitgedaagd in hun leeromgeving, kunnen ze zich gaan vervelen en de interesse verliezen, waardoor hun prestaties achterblijven.
2. Perfectionisme: Hoogbegaafde kinderen hebben vaak hoge verwachtingen van zichzelf en streven naar perfectie. Als gevolg hiervan kunnen ze terughoudend zijn om risico’s te nemen of uitdagingen aan te gaan, uit angst om te falen. Dit kan leiden tot het vermijden van uitdagende taken en uiteindelijk tot onderpresteren.
3. Sociale en emotionele factoren: Hoogbegaafde kinderen kunnen te maken krijgen met sociale en emotionele uitdagingen. Ze kunnen zich anders voelen dan hun leeftijdsgenoten en moeite hebben om aansluiting te vinden. Deze gevoelens van anders-zijn, samen met eventuele negatieve reacties van hun omgeving op hun intellectuele capaciteiten, kunnen leiden tot een verminderd zelfvertrouwen en motivatie, wat op zijn beurt kan leiden tot onderpresteren.
4. Onderkenning en gebrek aan ondersteuning: Het probleem van onderpresteren bij hoogbegaafde kinderen wordt soms over het hoofd gezien of verkeerd geïnterpreteerd. Het kan zijn dat de behoeften van hoogbegaafde kinderen niet worden herkend of dat ze niet de juiste ondersteuning krijgen om hun potentieel volledig te benutten. Hierdoor blijven ze onder hun kunnen presteren.
Het is van groot belang om onderpresteren bij hoogbegaafde kinderen tijdig te herkennen en passende maatregelen te nemen. Door uitdagingen te bieden, een positieve leerklimaat te creëren, te werken aan mindset en perfectionisme aan te pakken, evenals het bieden van sociale en emotionele ondersteuning, kunnen hoogbegaafde kinderen worden geholpen om hun volledige potentieel te bereiken en te voorkomen dat ze onderpresteren.
Ooit is het bij ons ook gestart met één van onze dochters die serieus aan het onderpresteren was. Op dat moment wisten wij nog niets over hoogbegaafdheid en al zeker niet dat zowel onze 4 kinderen als wijzelf hoogbegaafd waren. We hebben ondertussen al een hele reis afgelegd. En we weten ondertussen ook dat de absolute eerste stap van deze reis kennis is. Want hoe kan je je zoon of dochter helpen als je niet weet met wat.
Daarom geven we jaarlijks een themareeks en een thema2daagse met alle basiskennis die je nodig hebt als ouder of leerkracht.
- De eerste sessie laat je kennis maken met de basis aspecten van hoogbegaafdheid : “Een algemeen beeld van hoogbegaafdheid. ’t Is heel veel meer dan gewoon slim zijn!”
- Mindset : Durven falen doet groeien (Carol Dweck) : Na de theoretische basis gaan we hier verder in op een heel belangrijk aspect in de groei van je hoogbegaafde kind. En mogelijks ook één van de belangrijkste redenen waarom je kind vandaag faalangst heeft. Aan het onderpresteren is.
- Positieve discipline : Vriendelijk en vastberaden opvoeden. In de 3de sessie vertalen we de mindset naar de opvoeding van je kind. In deze sessie is het de bedoeling dat we een positieve revolutie initieren zonder straffen en belonen.
- Help! Is mijn hoogbegaafde kind aan het onderpresteren?
- In de 4de sessie gaan we dan verder op een problematiek waar we vandaag meestal veel te laat op ingrijpen. De onderpresteerder.
- Waag je de sprong vooruit ? Versnellen en dan is alles ok? Als je de zaken goed aan het aanpakken bent. Mindset – Check. Positieve discipline – Check. Genoeg uitdagingen. Ontwikkelingsgelijken via school en/of hobby’s – Check. Alles in orde dus je zorgen zijn weg ….
- Om de reeks mooi af te sluiten is er een thema avond waar we meer inzoomen op “hoogbegaafde volwassenen”.
